UPSC
यूपीएससी सीएसई ही सर्वात स्पर्धात्मक परीक्षांपैकी एक आहे. अभ्यासक्रम खूप विस्तृत आहे ज्यामुळे काही सवयी विकसित करणे अत्यावश्यक होते ज्या तुम्हाला पहिल्याच प्रयत्नात यूपीएससी उत्तीर्ण करण्यास मदत करू शकतात.
यासाठी खूप मेहनत आणि समर्पण लागते, कारण ही भारतातील सर्वात प्रतिष्ठित आणि आव्हानात्मक परीक्षांपैकी एक आहे. UPSC परीक्षा तिच्या कठोर निवड प्रक्रियेसाठी ओळखली जाते, परंतु योग्य तंत्रे आणि मानसिकतेसह, तुम्ही यशाची शक्यता वाढवू शकता. या मार्गदर्शकामध्ये,
सर्वात आव्हानात्मक स्पर्धात्मक परीक्षांपैकी एक मानली जाणारी यूपीएससी परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी समग्र आणि शिस्तबद्ध दृष्टिकोन आवश्यक आहे.
प्रथम, अभ्यासक्रमाची सखोल समज असणे आवश्यक आहे, ज्यामुळे तुम्ही संबंधित विषयांवर तुमचे प्रयत्न केंद्रित करू शकाल. प्रभावी वेळ व्यवस्थापन अत्यंत महत्त्वाचे आहे; नियमित पुनरावृत्तींवर भर देताना प्रत्येक विषयासाठी पुरेसा वेळ देणारी एक सुव्यवस्थित यूपीएससी अभ्यास योजना तयार करा . विषयांची व्यापक समज मिळविण्यासाठी मानक पाठ्यपुस्तके, ऑनलाइन संसाधने आणि चालू घडामोडींचे अद्यतने एकत्रित करून तुमचे अभ्यास स्रोत विविधतापूर्ण करा. मॉक टेस्ट आणि मागील वर्षाच्या प्रश्नपत्रिकांद्वारे सातत्यपूर्ण सराव केल्याने तुमचे समस्या सोडवण्याचे कौशल्य वाढते आणि तुमची परीक्षा धोरण वाढते.
शालेय जीवनात वर्ग ३ री ते १२ वी च्या सर्व विषयाच्या संक्षिप्त नोट्स काढाव्यात . विशेषतः सामाजिक शास्त्र, विज्ञान, भाषा इत्यादी, रोजच्या वर्तमानपत्रातून महत्त्वाच्या घडामोडी व संपादकीय चे वाचन व लिखाण करुन ठेवावे. यासाठी प्रत्येक विषयासाठी एक नोटबुक, वर्तमान पत्र नोंदीसाठी एक व संपादकीय साठी एक नोट बुक ठेवावी. यासाठी उन्हाळी सुट्टीत मागील वर्षी उत्तीर्ण केलेल्या वर्गाच्या नोट्स काढत जाव्यात व त्याच नोटबुक पुढील वर्षीच्या त्याच विषयासाठी क्रमशः वापराव्यात. दर उन्हाळी सुट्टीत छंद जोपासावे,मैदानी खेळ खेळावे, शैक्षणिक, सामाजिक,कला इत्यादी क्षेत्रातील आदर्श व्यक्तींच्या मुलाखती घ्याव्या. विशेषतः भविष्यात आपण ज्या क्षेत्रात जाणार आहात त्या क्षेत्रातील आदर्श व्यक्तीला भेटावे,अशा संस्थांना भेटावे.
यूपीएससी च्या मुख्य परीक्षेसाठी आवश्यक असलेल्या मजबूत लेखन आणि विश्लेषणात्मक क्षमतांचा विकास देखील तितकाच महत्त्वाचा आहे. राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय दोन्ही चालू घडामोडींबद्दल अपडेट राहणे महत्त्वाचे आहे. शेवटी, या कठीण प्रवासात उद्भवणाऱ्या आव्हानांना तोंड देण्यासाठी सकारात्मक मानसिकता राखा, समर्पित राहा आणि लवचिकता जोपासा.
यूपीएससी प्रिलिम्स परीक्षा आव्हानात्मक असते, परंतु शिस्त आणि समर्पणाने ती एका वर्षात उत्तीर्ण होऊ शकते. यूपीएससी प्रिलिम्स उत्तीर्ण होण्यासाठी येथे काही सुचवलेल्या टिप्स आहेत:
यूपीएससी अभ्यासक्रमाशी परिचित व्हा .
परीक्षेचा पॅटर्न समजून घ्या.
NCERT च्या पुस्तकांनी तुमची तयारी सुरू करा . ते तुम्हाला सामान्य अभ्यास विषयांसाठी एक मजबूत पाया तयार करण्यास मदत करतील.
चालू घडामोडींच्या अपडेट्साठी दररोज वर्तमानपत्र वाचायला सुरुवात करा. सर्व महत्त्वाच्या चालू घडामोडी कव्हर करण्यासाठी दैनिक वर्तमानपत्र विश्लेषण व्हिडिओ पहा.
आणि प्रिलिम्स परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी आवश्यक असलेली सर्व UPSC मानक पुस्तके मिळवा.
तयारीच्या टप्प्यात असलेल्या मार्गदर्शकांचे किंवा वरिष्ठांचे मार्गदर्शन घ्या.
वर्तमानपत्रांमधून स्थिर विषयांसाठी तसेच चालू घडामोडींसाठी स्वतःच्या हस्तलिखित नोट्स बनवा. यामुळे तुम्हाला यूपीएससी परीक्षेच्या पॅटर्नशी परिचित होण्यास आणि परीक्षेत विचारले जाणारे प्रश्न समजून घेण्यास मदत होते.
योजना मासिक , कुरुक्षेत्र मासिक , पीआयबी, द हिंदू, इंडियन एक्सप्रेस इत्यादींमधील सर्व महत्त्वाच्या मासिक चालू घडामोडी कव्हर करण्यासाठी मासिक चालू घडामोडी मासिकाचा संदर्भ घ्या.
परीक्षेत यश मिळवण्यासाठी, UPSC प्रिलिम्स टेस्ट सिरीजमध्ये सामील व्हा . ही टेस्ट सिरीज तुम्हाला तुमच्या ताकदी आणि कमकुवतपणाबद्दल जाणून घेण्यास आणि तुमच्या तयारीतील रिक्त जागा भरण्यास मदत करेल.
यूपीएससी प्रिलिम्स परीक्षेत यश मिळवण्यासाठी, तयारीसाठी मानक पुस्तकांच्या संचावर लक्ष केंद्रित करणे खूप महत्वाचे आहे आणि तयारीसाठी अनेक स्त्रोतांचा संदर्भ घेऊ नये. जितके जास्त स्त्रोत तितके गोंधळ जास्त.
प्राथमिक तयारीच्या शेवटच्या दिवसांमध्ये, फक्त पुनरावृत्तीवर लक्ष केंद्रित करा. तुमच्या सर्व स्थिर आणि गतिमान नोट्स एकत्रित करा आणि तुमची सर्व पुस्तके आणि नोट्स सुधारा. तयारीच्या शेवटच्या दिवसांमध्ये वाचनासाठी कोणत्याही नवीन स्रोतांचा संदर्भ घेऊ नका.
यूपीएससी मुख्य परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी टिप्स
पहिल्याच प्रयत्नात यूपीएससी मेन्स परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी , अभ्यासक्रम आणि परीक्षेच्या पद्धतीशी परिचित होणे खूप महत्वाचे आहे. प्रिलिम्स परीक्षा ही वस्तुनिष्ठ-आधारित पेपर असते, तर यूपीएससी मेन्स ही व्यक्तिनिष्ठ स्वरूपाची पेपर असते. यात एकूण ९ पेपर असतात, ज्यामध्ये निबंध आणि भाषा पेपर तसेच सामान्य अभ्यास पेपरचा समावेश असतो.
यूपीएससी मुख्य परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी आवश्यक असलेली पहिली आणि सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे दैनिक उत्तर लेखन सराव . आपल्या सर्वांना सैद्धांतिक उत्तरे लिहिण्याची पार्श्वभूमी नसते आणि म्हणूनच यूपीएससी मुख्य परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी त्याच्या सरावासाठी समर्पित वेळ आवश्यक असतो.
तुमच्या पर्यायी पेपरवर लक्ष केंद्रित करा, कारण त्यात ५०० गुण असतात आणि ते तुमच्या रँकिंगवर लक्षणीय परिणाम करू शकतात.
भाषा पेपर-ब साठी आठव्या अनुसूची अंतर्गत नमूद केलेल्या यादीतून एक भाषा निवडा .
तुमच्या स्थिर उत्तरे तुमच्या गतिमान/चालू घडामोडींच्या ज्ञानाशी एकत्रित करा. हे तुम्हाला UPSC मुख्य परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी तुमच्या उत्तरांमध्ये धार मिळविण्यास मदत करेल.
नीतिमत्तेच्या पेपरमध्ये, तुमच्या केस स्टडीजमध्ये आणि तुमच्या उत्तरांना समर्थन देण्यासाठी उदाहरणांच्या स्वरूपात प्रेरणादायी प्रसिद्ध लोकांचा उल्लेख करण्याचा प्रयत्न करा.
निबंध पेपरमध्ये, सर्जनशील आशयाऐवजी वैविध्यपूर्ण आशय सादर करण्यावर लक्ष केंद्रित करा. तुमचा निबंध जितका वैविध्यपूर्ण दिसेल तितका तो तुमचे ज्ञान अधिक प्रमाणात सादर करेल.
वेळेच्या व्यवस्थापनावर लक्ष केंद्रित करा. दिलेल्या शब्द मर्यादेत सर्व प्रश्न सोडविण्याचा प्रयत्न करा.
तुमच्या उत्तरांना समर्थन देण्यासाठी किंवा गुंतागुंतीच्या समस्येचे स्पष्टीकरण देण्यासाठी आकृत्या आणि फ्लोचार्ट वापरा.
युपीएससी परीक्षेत यश मिळवणे कठीण आहे पण अवघड नाही.यासाठी अभ्यासत सातत्य ठेवा
आर एस चंदनशिव
प्राचार्य (से.नि.), जवाहर नवोदय विद्यालय, अकोला